Τετάρτη 30 Αυγούστου 2017

Οι διαστάσεις ψυχοσύνθεσης μεταξύ του γυναικείου και του ανδρικού εγκεφάλου


Δεν είναι μυστικό ότι τα αγόρια και τα κορίτσια είναι διαφορετικά – πολύ διαφορετικά. Οι διαφορές ...
μεταξύ των φύλων, ωστόσο, εκτείνονται πέρα από αυτό που μπορεί να αντιληφθεί ένα μάτι. 





Έρευνες αποκαλύπτουν σημαντικές αυτές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών.

Οι επιστήμονες γενικά μελετούν 4 βασικές περιοχές διαφοροποίησης στους εγκεφάλους των ανδρών και των γυναικών: επεξεργασία, χημεία, δομή και δραστηριότητα. Οι διαφορές μεταξύ ανδρικού και γυναικείου εγκεφάλου στις περιοχές αυτές εμφανίζονται παγκοσμίως, αλλά οι ερευνητές έχουν επίσης ανακαλύψει διαφορές στον επονομαζόμενο κανόνα των φύλων. Μπορεί να γνωρίζετε κάποια αγόρια που είναι πολύ ευαίσθητα, εξαιρετικά ομιλητικά για τα συναισθήματα και γενικά δεν φαίνονται να ταιριάζουν με τον τρόπο που θεωρείται ότι ένα αγόρι συμπεριφέρεται. Όπως συμβαίνει με όλες τις διαφορές φύλου, κανένας τρόπος δεν είναι καλύτερος ή χειρότερος. Οι διαφορές που παρατίθενται παρακάτω είναι απλώς γενικευμένες διαφορές στην τυπική λειτουργία του εγκεφάλου και είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι αυτές οι διαφορές έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.


Επεξεργασία

Οι ανδρικοί εγκέφαλοι χρησιμοποιούν εφτά φορές περισσότερο «γκρίζα ύλη» (εξωτερική στοιβάδα του εγκεφάλου) για δραστηριότητες, ενώ οι θηλυκοί χρησιμοποιούν 10 φορές περισσότερο «λευκή ύλη». Τι σημαίνει αυτό;

Οι περιοχές της «γκρίζας ύλης» του εγκεφάλου είναι κέντρα επεξεργασίας πληροφοριών -και δράσεων σε συγκεκριμένες πτυχές του εγκεφάλου. Αυτό μπορεί να μεταφραστεί ως ένα είδος σήραγγας, όταν κάνουν κάτι. Μόλις εμπλακούν βαθιά σε ένα έργο ή ένα παιχνίδι, μπορεί να μην επιδείξουν μεγαλύτερη ευαισθησία σε άλλες ανθρώπους ή τους γύρω τους.

Η «λευκή ύλη» είναι το πλέγμα δικτύωσης που συνδέει την γκρίζα ύλη του εγκεφάλου με άλλα κέντρα επεξεργασίας μεταξύ τους. Αυτή η βαθιά διαφορά στην εγκεφαλική μεταχείριση είναι ίσως ένας λόγος που πιθανότατα έχετε παρατηρήσει ότι τα κορίτσια τείνουν να είναι ταχύτερα στη διαδικασία μετάβασης καθηκόντων από τα αγόρια. Η διαφορά γκρίζας-λευκής ύλης μπορεί να εξηγήσει τον λόγο που, στην ενήλικη ζωή, οι γυναίκες τα καταφέρνουν καλύτερα στην ταυτόχρονη εκτέλεση πολλών ενεργειών (multi - tasking), ενώ οι άνδρες ξεχωρίζουν σε έργα που χρειάζονται μεγαλύτερη προσοχή.


Χημεία

Οι αρσενικοί και οι γυναικείοι εγκέφαλοι επεξεργάζονται διαφορετικά νευροχημικές ουσίες, μέσω των ειδικών για το φύλο συνδέσεων σώματος – εγκεφάλου. Κάποιες κυρίαρχες νευροχημικές ουσίες είναι η σεροτονίνη, η οποία μεταξύ άλλων μας βοηθά να κάτσουμε ακίνητοι. Η τεστοστερόνη που σχετίζεται με το σεξ, ενώ το οιστρογόνο είναι μια γυναικεία χημική ουσία που συνδέεται με την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή.

Εν μέρει, λόγω των διαφορών στην επεξεργασία αυτών των χημικών ουσιών, τα αρσενικά κατά μέσο όρο τείνουν να μην έχουν την τάση να κάθονται ακίνητοι, ενώ οι γυναίκες τείνουν να είναι σωματικά πιο παρορμητικές και επιθετικές. Επιπλέον, οι άντρες επεξεργάζονται λιγότερο τη χημική ουσία οξυτοκίνης απ΄ ότι οι γυναίκες. Συνολικά, η σημαντική διαφορά στις χημικές ουσίες μας κάνει να συνειδητοποιούμε ότι οι άντρες ανά περιπτώσεις χρειάζονται διαφορετικές στρατηγικές απελευθέρωσης του στρες από τις γυναίκες.


Δομικές διαφορές

Ορισμένα δομικά στοιχεία στον ανθρώπινο εγκέφαλο διαφέρουν μεταξύ των ανδρών και των γυναικών. Ο όρος «δομικά» αναφέρεται σε μέρη του εγκεφάλου και στον τρόπο που έχουν κατασκευαστεί, συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους ή/και της μάζας τους.

Οι γυναίκες έχουν συχνά μεγαλύτερο ιππόκαμπο (το κέντρο της μνήμης μας), καθώς και μεγαλύτερη πυκνότητα στις νευρικές συνδέσεις του. Έτσι, τα κορίτσια και οι γυναίκες τείνουν να εισάγουν ή να απορροφούν περισσότερες αισθητικές και συναισθηματικές πληροφορίες απ' ότι οι άντρες.


Με το όρο «αισθητήριο» εννοούμε πληροφορίες και από τις πέντε αισθήσεις. Αν τσεκάρετε τις παρατηρήσεις σας τους επόμενους μήνες μεταξύ ανδρών -γυναικών και αγοριών-κοριτσιών, θα διαπιστώσετε ότι τα θηλυκά τείνουν να διαισθάνονται καλύτερα αυτά που συμβαίνουν γύρω τους καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας και να διατηρούν καλύτερα αυτές τις αισθητηριακές πληροφορίες απ΄ ότι οι άνδρες.

Επιπλέον, πριν τη γέννηση των αγοριών και των κοριτσιών, οι εγκέφαλοι τους αναπτύχθηκαν με διαφορετικά ημισφαιρικά τμήματα εργασίας. Το δεξιό και το αριστερό ημισφαίριο των αρσενικών και των θηλυκών δεν έχουν ρυθμιστεί ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Για παράδειγμα, τα θηλυκά τείνουν να έχουν λεκτικά κέντρα και στις δύο πλευρές του εγκεφάλου, ενώ τα αρσενικά τείνουν να έχουν λεκτικά κέντρα μόνο στο αριστερό ημισφαίριο. Αυτή είναι μια σημαντική διαφορά. Τα κορίτσια τείνουν να χρησιμοποιούν περισσότερες λέξεις όταν συζητούν ή περιγράφουν την επίπτωση, την ιστορία, το πρόσωπο, το αντικείμενο, το συναίσθημα ή τον τόπο. Οι άνδρες όχι μόνο έχουν λιγότερα λεκτικά κέντρα, αλλά συχνά έχουν και λιγότερες συνδέσεις μεταξύ των κέντρων λέξεων και των αναμνήσεων ή των συναισθημάτων τους. Όταν πρόκειται για συζήτηση συναισθημάτων και αισθημάτων μαζί με αισθήσεις, τότε τα κορίτσια τείνουν να έχουν ένα πλεονέκτημα, καθώς και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη συζήτησή τους αυτή.


Ροή αίματος και δραστηριότητα εγκεφάλου

Όταν το θέμα σχετίζεται με τη συναισθηματική επεξεργασία, μια άλλη διαφορά που αξίζει να εξετάσουμε προσεκτικά είναι η διαφορά δραστηριότητας μεταξύ ανδρικών και γυναικείων εγκεφάλων. Ο γυναικείος εγκέφαλος, εν μέρει χάρη στην πιο φυσιολογική αιματική ροή σε όλο τον εγκέφαλο σε οποιαδήποτε στιγμή (περισσότερη επεξεργασία «λευκής ύλης» και λόγω του υψηλότερου βαθμού ροής αίματος σε ένα τμήμα συγκέντρωσης του εγκεφάλου, συχνά επανεξετάζει τις συναισθητικές αναμνήσεις περισσότερο από τον αρσενικό εγκέφαλο.

Οι άνδρες γενικά είναι σχεδιασμένοι λίγο διαφορετικά. Οι άνδρες τείνουν, έχουν συντομότερη συναισθηματική μνήμη, να κάνουν μια κάποια ανάλυση και να προχωρήσουν στην επόμενη εργασία τους στη συνέχεια. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, μπορούν επίσης να επιλέξουν να αλλάξουν πορεία και να κάνουν κάτι ενεργό και άσχετο με τα συναισθήματά τους, παρά να τα αναλύσουν. Έτσι, όσοι τους παρατηρούν μπορεί να πιστεύουν λανθασμένα ότι τα αγόρια αποφεύγουν τα συναισθήματά τους σε σύγκριση με τα κορίτσια ή κινούνται πολύ γρήγορα στον τομέα επίλυσης προβλημάτων.

Αυτές οι τέσσερις, φυσικές διαφορές σχεδιασμού, που αναφέρονται παραπάνω είναι μόνο ένα δείγμα του πως τα αρσενικά και τα θηλυκά σκέφτονται διαφορετικά. Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει περίπου 100 διαφορές φύλου στον εγκέφαλο και η σημασία των διαφορών αυτών δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί. Η κατανόηση των διαφορών μεταξύ των φύλων από τη νευρολογική προοπτική όχι μόνο ανοίγει την πόρτα στη μεγαλύτερη εκτίμηση των διαφορετικών φύλων, αλλά αμφισβητεί επίσης τον τρόπο που εμείς οι γονείς, εκπαιδεύουμε και στηρίζουμε τα παιδιά μας από νεαρή ηλικία.

Άρθρο του Gregory L. Jantz, το οποίο δημοσιεύτηκε στο psychologytoday.com με τον τίτλο: «Brain Differences Between Genders»
Μετάφραση - Επιμέλεια: Σέβη Σαλαγιάννη

Αντιστοιχισμένο περιεχόμενο

Συνεργαζόμενα Blogs