Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο PNAS, η αρχαιότερη «συνταγή» ψωμιού είναι ...
πλέον 14.000 ετών.
πλέον 14.000 ετών.
Αλεύρι από άγριο σιτάρι και κριθάρι, ανακατεμένο με διάφορες ρίζες φυτών, στα οποία προστίθεται νερό.
Τοι αποτέλεσμα ήταν ένα επίπεδο (και όχι φουσκωτό) και έμοιαζε με το σημερινό ψωμί που παρασκευάζουμε από δημητριακά. Οι ερευνητές του πανεπιστημίου του Λονδίνου, πιστεύουν πως το συγκεκριμένο ψωμί χρησιμοποιούνταν για να τυλίγουν το ψημένο κρέας. Κάτι σαν σάντουιτς δηλαδή.
«Πρόκειται για την πρώτη απτή απόδειξη αυτού που σήμερα αποκαλούμε «κουζίνα», δηλαδή σύνθεση υλικό για την παρασκευή ενός σύνθετου γεύματος», εξηγεί ο καθηγητής Ντόρια Φουλλερ.
Πάντα το ψωμί αποτελούσε μέρος της βασικής διατροφής του ανθρώπου, αλλά τα στοιχεία για το από που προήλθε είναι ελάχιστα. Μέχρι στιγμής η παλαιότερη απόδειξη ύπαρξής του χρονολογούνταν πριν από 9.000 χρόνια. Το νεότερο εύρημα, που προέρχεται από την Μαύρη Έρημο της Ιορδανίας είναι 5.000 αρχαιότερο και το ψωμί γίνεται με την σειρά του ακόμα παλαιότερο ως συνταγή.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν δυο κτίρια, μέσα στα οποία υπήρχαν πέτρινα τζάκια. Εκεί βρέθηκαν ψίχουλα ψωμιού, με την ανάλυση των ευρημάτων να δείχνει ίχνη κοσκινίσματος και ζυμώματος των υλικών.
Η Δρ. Αμάια Αρρανζ-Οταεγκουι του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, η οποία ανακάλυψε τα υπολείμματα του ψωμιού, είπε πως ήταν το τελευταίο πράγμα που περίμεναν να βρουν στον αρχαιολογικό χώρο.
«Το ψωμί είναι ένας ισχυρός δεσμός μεταξύ του παρελθόντος και της σημερινής μας διατροφής. Μας συνδέει με τους προγόνους μας», λέει.
Και εικάζει ότι το προϊστορικό εκείνο ψωμί θα είχε παραχθεί σε διάφορα στάδια μεταξύ των οποίων «η άλεση των δημητριακών για την παραγωγή του αλεύρου, η ανάμειξη του με νερό για να παραχθεί ζύμη και ψήσιμο της ζύμης στην καυτή στάχτη ενός τζακιού ή σε μια πέτρα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι άνθρωποι που ζούσαν στην περιοχή όπου ανακαλύφθηκαν τα αρχαιότερα υπολείμματα ψωμιού ήταν κυνηγοί μεσαίο και μικρών ζώων. Επίσης καλλιεργούσαν φυτικές τροφές, όπως ξηρούς καρπούς, φρούτα και άγρια σιτηρά.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το ψωμί παρήχθη για πρώτη φορά όταν οι άνθρωποι άρχισαν να συγκεντρώνονται για περιστάσεις όπως μια γιορτή. Αυτό συνέβη πριν την εμφάνιση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
Αυτό δημιουργεί την ενδιαφέρουσα πιθανότητα η καλλιέργεια σιτηρών για ψωμί να ήταν η κινητήρια δύναμη πίσω από τη γεωργία.
«Η σημασία της ανακάλυψης αυτού του ψωμιού είναι ότι δείχνει μια επιπλέον προσπάθεια για την παρασκευή τροφίμων με μείγμα υλικών. Επίσης δείχνει ότι το ψωμί έπαιζε κάποιο ρόλο σε ειδικές κοινωνικές περιστάσεις. Αυτό με τη σειρά του υποδηλώνει ένα από τα πιθανά κίνητρα για το γιατί οι άνθρωποι αργότερα επέλεξαν να καλλιεργήσουν συστηματικά το σιτάρι και το κριθάρι, επειδή ήταν είδη που είχαν ήδη ιδιαίτερη θέση μεταξύ των τροφίμων», σημειώνει ο Δρ Φουλλερ.
Οι ερευνητές προσπάθησαν να αναπαράγουν τη συνταγή στο εργαστήριο και εξηγούν ότι το μείγμα των κόκκων έδωσε στο ψωμί μια γεύση καρυδιού, όπως και τα σημερινά πολύσπορα ψωμιά.
