Μία από τις ομορφότερες περιόδους για να βρεθεί κανείς στα νησιά των Κυκλάδων είναι αυτή του Πάσχα. ...
Φρεσκοασβεστωμένες και ανθισμένες αυτή την εποχή,
Φρεσκοασβεστωμένες και ανθισμένες αυτή την εποχή,
οι Κυκλάδες επιφυλάσσουν ιδιαίτερες συγκινήσεις σε αυτούς που θα αποφασίσουν να ζήσουν ένα Πάσχα με φόντο το μπλε και το λευκό του Αιγαίου. Τα ξεχωριστά πασχαλινά έθιμα σε συνδυασμό με τη θαλασσινή αύρα, την κατανυκτική ατμόσφαιρα, τις ανοιξιάτικες μυρωδιές και τις ντόπιες γεύσεις, δημιουργούν ένα μαγικό σκηνικό.
Φολέγανδρος
Η Φολέγανδρος γιορτάζει το Πάσχα με έναν τρόπο εντελώς ξεχωριστό. Η εικόνα της Παναγίας γυρίζει πόρτα-πόρτα όλο το νησί από την Κυριακή του Πάσχα έως την Τρίτη. Κυριακή του Πάσχα ξεκινάει η περιφορά στη Χώρα και συνεχίζεται τη Δευτέρα στην Άνω Μεριά και την Τρίτη στον Πετούση, στο Λιβάδι και στο λιμάνι του Καραβοστάση, όπου ευλογούνται και τα καΐκια. Ντόπιοι και επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να κεραστούν και να γευτούν τοπικά πασχαλινά εδέσματα και ποτά σε όλα τα σπίτια που υποδέχονται την εικόνα.
Πάρος
Στην Πάρο ξεχωρίζει το έθιμο της αναπαράστασης των Παθών του Χριστού στο χωριό Μάρπησσα, το οποίο θα παρακολουθήσετε στη διάρκεια της περιφοράς του Επιταφίου το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής. Μικροί και μεγάλοι ντυμένοι Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού, αναπαριστάνουν εκπληκτικά σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, το Μυστικό Δείπνο, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση.
Σαντορίνη
Πάσχα στη Σαντορίνη σημαίνει κυρίως επιτάφιος στην ενδοχώρα και συγκεκριμένα στο μεσαιωνικό χωριό Πύργος. Τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, το χωριό λάμπει από μακριά. Εκατοντάδες τενεκεδένια λυχναράκια τοποθετούνται σε ταράτσες, δρόμους, αλλά και στα τείχη του μεσαιωνικού κάστρου, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα κατανυκτικό σκηνικό μέσα από το οποίο περνά ο επιτάφιος.
Άνδρος
Το Πάσχα στην Άνδρο γιορτάζεται με «μάσκουλα» και «λαμπριάτη». Την Κυριακή του Πάσχα, ο παραδοσιακός «λαμπριάτης» (κατσικάκι ή αρνί γεμιστό, με πολλά μυρωδικά, ψημένο σε ξυλόφουρνο) δεν λείπει από κανένα τραπέζι. Το απόγευμα της Κυριακής, ο κόσμος συρρέει στο χωριό Στενιές, όπου αναβιώνει ένα βροντερό έθιμο, τα «μάσκουλα» (σιδερένιοι σωλήνες γεμισμένοι με μπαρούτι που τοποθετούνται στο χώμα). Οι δύο ενορίες του χωριού περιφέρουν τις εικόνες της Ανάστασης στα γραφικά σοκάκια και μόλις συναντηθούν στην πλατεία, δίνεται το σύνθημα και τα «μάσκουλα» σκάνε με εκκωφαντικό θόρυβο. Στην Παλαιόπολη, στο Κόρθι και σε άλλα χωριά το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα παίζουν στο δρόμο τα «τσούνια», παραδοσιακό παιχνίδι που μοιάζει με το μπόουλινγκ.
Σίφνος
Τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα λεγόμενα πουλιά της Λαμπρής. Πρόκειται για κουλούρες σε διάφορα σχήματα πουλιών και ζώων, οι οποίες είναι στολισμένες με κόκκινα αυγά. Το πασχαλιάτικο αρνί στη Σίφνο ψήνεται στο «μαστέλο» (πήλινο δοχείο) με άνηθο και ντόπιο κόκκινο κρασί. Το εορταστικό τραπέζι περιλαμβάνει επίσης τη σπιτική ξινομυζήθρα και τη μελόπιτα, ένα τοπικό γλύκισμα από μέλι, μυζήθρα και αυγά. Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα στην κεντρική πλατεία της Απολλωνίας οργανώνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σίφνου το κάψιμο του Ιούδα.
Κύθνος
Στην Κύθνο, το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται το «συχώριο»: οι ντόπιοι φέρνουν στην εκκλησία κρέας ψητό, κρασί και ψωμί για να τα ευλογήσει ο παπάς και να τα κεράσουν στον κόσμο. Το πιο ξεχωριστό έθιμο του νησιού είναι αυτό της «Κούνιας». Δευτέρα του Πάσχα στην κεντρική πλατεία του νησιού, στήνεται μία κούνια στην οποία αιωρούνται αγόρια και κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές στολές. Όποιο ζευγάρι ανεβεί στην κούνια δεσμεύεται ενώπιον θεού για τον γάμο του.
Αμοργός
Η Αμοργός το Πάσχα μεταμορφώνεται σε έναν τόπο μαγικό. Τη Μεγάλη Παρασκευή θα μυρίσετε το φασκόμηλο και τη ρίγανη που στρώνονται στους δρόμους των χωριών απ’ όπου περνά ο επιτάφιος και αναδύουν το μεθυστικό άρωμά τους καθώς τα πατούν οι πιστοί. Την Κυριακή του Πάσχα βγαίνουν οι εικόνες από το μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας και αρχίζει ο καθαγιασμός των περιοχών όλου του νησιού. Αρχικά μεταφέρονται στη Χώρα και μετά στα Κατάπολα και στην Αιγιάλη, για να επιστρέψουν μετά από μία εβδομάδα.
Τήνος
Ντυμένο στα ανοιξιάτικα, το νησί της Μεγαλόχαρης γιορτάζει με μοναδικό τρόπο τις ημέρες του Πάσχα. Τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, στη Χώρα όλοι οι επιτάφιοι συγκεντρώνονται στη μαρμάρινη εξέδρα, όπου ψάλλονται τα Εγκώμια. Από τους πιο γνωστούς επιτάφιους είναι αυτός της ενορίας του Αγίου Νικολάου, ο οποίος μπαίνει μέσα στη θάλασσα με τον ιερέα και τα εξαπτέρυγα, στην παραλία Καλάμια. Το έθιμο αυτό πραγματοποιείται στη μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα. Τη Δευτέρα του Πάσχα ένα μεγάλο πανηγύρι πραγματοποιείται στο γραφικό χωριό Καρδιανή, ενώ εξίσου φημισμένο είναι και το γεύμα της Αγάπης, που διοργανώνεται στον Κτικάδο.
Σύρος
Στη Σύρο οι δύο θρησκευτικές κοινότητες του νησιού, η Ορθόδοξη και η Καθολική, γιορτάζουν μαζί το Πάσχα. Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η περιφορά των ορθόδοξων επιταφίων από τους ναούς του Αγίου Νικολάου, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (της Μητρόπολης) στα γραφικά δρομάκια της πόλης. Οι επιτάφιοι συναντιούνται στην πλατεία Μιαούλη μπροστά από το Δημαρχείο. Ο επιτάφιος του καθολικού ναού της Ευαγγελίστριας έχει ήδη προηγηθεί. Ξεχωριστή εμπειρία είναι και η περιφορά των καθολικών επιταφίων στην Άνω Σύρο, από τους ναούς του Αγίου Γεωργίου (Σαν Τζώρτζη) και του Αγίου Σεβαστιανού.
