Μία «γενοκτονία» με θύματα τους πληθυσμούς των ψαριών συντελείται στο Αιγαίο Πέλαγος καθώς με την ...
πάροδο των ετών μειώνονται το μέγεθος και η ηλικία των ψαριών που αλιεύονται, με πολλά από αυτά να μην έχουν αναπαραχθεί ούτε μία φορά.
πάροδο των ετών μειώνονται το μέγεθος και η ηλικία των ψαριών που αλιεύονται, με πολλά από αυτά να μην έχουν αναπαραχθεί ούτε μία φορά.
Η υπεραλίευση δεν σκοτώνει μόνο τα ψάρια καθώς έχει τεράστιο αντίκτυπο στα δελφίνια, τις φώκιες και τις φάλαινες. Σε συνδυασμό με μία σειρά άλλων παραγόντων, το θαλάσσιο οικοσύστημα μέρα με τη μέρα «πεθαίνει».
«Υπάρχει πρόβλημα, που δεν αφορά όμως όλα τα είδη ψαριών με τον ίδιο τρόπο. Ιδιαίτερα υποφέρουν τα είδη της παράκτιας αλιείας. Η πυκνότητά τους έχει περιοριστεί πολύ τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ υπάρχουν περιοχές που έχουν μεταβληθεί σε κρανίου τόπο. Ροφοί, στείρες, σαργοί και όλα τα συγγενικά είδη, έχουν μειωθεί πολύ, τόσο όσον αφορά τον αριθμό τους, όσο και το μέγεθος των ψαριών. Η μείωση της παραγωγής της παράκτιας αλιείας είναι πολύ μεγάλη. Καλύτερη είναι η κατάσταση όσον αφορά τα μικρά πελαγικά είδη, όπως η σαρδέλα», λέει στην Καθημερινή ο Στέλιος Κατσανεβάκης, αναπληρωτής καθηγητής θαλάσσιας οικολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Σύμφωνα με τον κ. Κατσανεβάκη, πολλοί παράγοντες λειτουργούν συσσωρευτικά: «Αναμφίβολα, η υπεραλίευση έχει παίξει πολύ μεγάλο ρόλο, καθώς οι πληθυσμοί των ψαριών δέχονται πολύ μεγαλύτερη πίεση από όση μπορούν να αντέξουν. Το 2016 πραγματοποιήσαμε μια έρευνα σε συνεργασία με το ΕΛΚΕΘΕ, στο πλαίσιο του προγράμματος Protomedea, που συνέκρινε περιοχές με υψηλή αλιευτική πίεση με άλλες, που υπάρχει χαμηλή αλιευτική δραστηριότητα. Στις περιοχές χαμηλής αλιευτικής πίεσης βρέθηκε υπερδιπλάσια βιομάζα ψαριών και σημαντική αφθονία μεγάλων ανώτερων θηρευτών (ροφοί, στείρες, μαγιάτικα κ.λπ.), οι οποίοι σχεδόν απουσίαζαν από τις περιοχές μεγάλης αλιευτικής πίεσης».
Σημαντική αιτία για την υποβάθμιση των παράκτιων ιχθυοαποθεμάτων αποτελούν και τα ξενικά είδη, που πέρασαν από άλλες θάλασσες στο Αιγαίο. «Για παράδειγμα, οι γερμανοί και οι αγριόσαλπες είναι χορτοφάγα ψάρια. Καθώς έχουν καταφέρει να επικρατήσουν σε παραλιακές περιοχές εξαφανίζουν τα μακροφύκη, που αποτελούν τους βιότοπους αναπαραγωγής πολλών ψαριών. Λειτουργούν σαν τα “κατσίκια” της θάλασσας, εξαφανίζοντας ολόκληρα δάση τέτοιων φυκών και αφήνοντας γυμνούς βράχους», εξηγεί ο κ. Κατσανεβάκης.
Παράλληλα καταλυτικό ρόλο παίζει και η ρύπανση των θαλασσών.
«Πολλές θαλάσσιες περιοχές και ακτές μοιάζουν με σκουπιδότοπο. Ας σκεφθούμε πόσα θηλαστικά έχουμε βρει νεκρά με το στομάχι τους γεμάτο πλαστικά. Υπάρχουν ευθύνες, δεν μπορεί νησιά με τουρισμό πολυτελείας να έχουν χωματερές δίπλα στη θάλασσα και να γεμίζουν το Αιγαίο με σκουπίδια», λέει στην Καθημερινή η Αναστασία Μήλιου, υδροβιολόγος και διευθύντρια Ερευνών του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος».
Τα θηλαστικά που σκοτώνουμε:
Στις ελληνικές θάλασσες ζουν μόνιμα εννέα θαλάσσια θηλαστικά:
πτεροφάλαινα
μεσογειακή φώκια
φυσητήρας
ζιφιός
σταχτοδέλφινο
ρινοδέλφινο
ζωνοδέλφινο
κοινό δελφίνι
φώκαινα
Επίσης από τις ελληνικές θάλασσες περνούν:
μεγάπτερη φάλαινα
βόρεια ρυγχοφάλαινα
ψευδόρκα
μεσοπλόδοντας
στενόρυγχο δελφίνι
Για τα συγκεκριμένα θηλαστικά οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι μεγάλοι.
Η ρύπανση είναι θανατηφόρα για πολλά από αυτά ενώ η αυξανόμενη κυκλοφορία πλοίων προκαλεί παρενόχληση, ακόμα και θανατηφόρες συγκρούσεις με φάλαινες, ενώ η ηχορύπανση ενοχλεί όλα τα είδη.
Παράλληλα η κλιματική αλλαγή και οι εξορύξεις υδρογονανθράκων απειλούν τα θαλάσσια θηλαστικά.
